پلاستیک‌ها به دلیل وزن کم، قیمت مناسب و دوام بالا به جزء تفکیک ناپذیر زندگی انسان‌ها تبدیل شده‌اند. ما تقریبا در هر فعالیت روزمره‌ای که انجام می‌دهیم به نحوی از آن‌ها استفاده می‌کنیم. اما با وجود تمام این مزایا نمی‌توان از آسیبی که پلاستیک به محیط زیست وارد می‌کند چشم‌پوشی کرد. پلاستیک از سوخت فسیلی تولید می‌شود و از لحظه‌ی تولید تا زمانی که از بین می‌رود عامل انتشار گازهای گلخانه‌ایست. به گزارش مجمع جهانی اقتصاد، اموروزه حدود ۴-۸٪ از مصرف جهانی نفت سالانه به پلاستیک مربوط می‌شود و اگر این وابستگی به پلاستیک ادامه پیدا کند؛ این مقدار تا سال ۲۰۵۰ به ۵۰ % افزایش خواهد یافت.
در سطح جهان، حدود ۴۰٪ پلاستیک‌ها به عنوان بسته بندی استفاده می‌شود و بسته بندی‌ها معمولا یک بار مصرف‌اند. بنابراین باید از روش‌هایی سریع آن‌ها را از بین برد یا به چرخه بازگرداند. این روش‌ها شامل بازیافت، سوزاندن و یا دفن می‌شوند. در بین این سه روش، روش سوزاندن بیشترین تاثیر مخرب را بر محیط زیست می‌گذارد. بر اساس گزارش CIEL، میزان تولید گازهای گلخانه ای ایالات متحده از سوزاندن پلاستیک در سال ۲۰۱۵، معادل ۵.۹ میلیون تن دی اکسید کربن بوده است. دفن زباله تأثیر آب و هوایی بسیار کمتری نسبت به سوزاندن دارد اما محیط اطراف خود را تحت تاثیر قرار می‌دهد و از این گذشته زباله‌های پلاستیکی نسبت به تجزیه شدن، توسط باکتری‌هایی که در خاک زندگی می‌کنند، بسیار مقاوم‌اند و تا سال‌ها بدون تغییر در زیر زمین باقی می‌مانند که این مسئله خود باعث ایجاد نگرانی‌هایی در رابطه با دفن زباله‌های پلاستیکی شده است.
اگرچه بازیافت راه حل خوبی برای کاهش زباله‌های پلاستیکی در محیط است اما تنها چند نوع محدود از پلاستیک‌ها قابلیت بازیافت شدن دارند و آن قسمتی که بازیافت می‌شود نیز به آب و انرژی زیادی برای تبدیل شدن به محصول قابل استفاده نیاز دارد. از این گذشته، اکثر دولت‌ها، به خصوص دولت کشور‌های در حال توسعه نسبت به بازیافت پلاستیک بی توجه اند و پلاستیک‌ها را در محل‌های دفن زباله رها می‌کنند. تجزیه‌ی این مواد در طبیعت صدها سال زمان می‌برد.
راه‌کارهای موثر در کاهش مصرف پلاستیک
راه‌کارهای موثر در کاهش مصرف پلاستیک
با توجه به این تفاسیر تنها راه برای جلوگیری از ورود پلاستیک به محیط زیست استفاده‌ی کمتر از آن است. با توجه به سلطه‌ی پلاستیک در زندگی ما، استفاده نکردن از آن‌ها کار بسیار سختی به نظر می‌رسد اما راه‌های بسیار ساده‌ای برای محدود کردن استفاده از پلاستیک وجود دارد. راه‌هایی که حتی ممکن است پیش پا افتاده به نظر برسند اما انجام همین کار‌های ساده می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر آینده‌ی زمین و موجودات زنده بگذارد. در ادامه به معرفی این راه‌کارها می‌پردازیم:
۱ – برای حمل خرید‌های خود از کیسه‌های پارچه‌ای استفاده کنید:
کیسه‌های پلاستیکی که برای حمل خرید از آن‌ها استفاده می‌شود مقاومت زیادی ندارند و به راحتی پاره می‌شوند اما با این حال هر ساله حدود ۱ تریلیون کیسه‌ی پلاستیکی برای این منظور استفاده می‌شود. این کیسه‌های پلاستیکی اگرچه به رایگان در اختیار خریداران قرار می‌گیرند اما هزینه‌ی زیست محیطی بالایی دارند و یکی از رایج ترین انواع زباله به شمار می‌آیند. به همراه داشتن یک کیسه‌ی پارچه‌ای هنگام خرید توصیه‌ای ساده اما بسیار مفید است. تا آن جایی که برخی دولت‌ها سیاست‌هایی را در جهت ترغیب مردم به استفاده از کیسه‌های پارچه‌ای به وجود آورده‌اند و استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یک بار مصرف را در برخی مکان‌ها ممنوع اعلام کرده‌اند.
۲- از بطری و لیوان خودتان استفاده کنید!
به راحتی می‌توان با به همراه داشتن یک لیوان و یک بطری قابل حمل باعث کاهش مصرف پلاستیک شد. یک بطری که بتوانید برای مدتی از آن استفاده کنید به راحتی می‌تواند نیازتان به خرید بطری‌های پلاستیکی آب را برطرف سازد. به همراه داشتن یک لیوان مخصوص به خود نیز باعث می‌شود تا کمتر از لیوان‌های پلاستیکی و یک بار مصرف استفاده شود. میتوانید از لیوان شخصی تان برای نوشیدن آب و قهوه‌های بیرون بر استفاده کنید.
۳- به جای پلاستیک از مقوا استفاده کنید:
به طور کلی، بازیافت مقوا از پلاستیک راحت تر است. محصولات کاغذی به راحتی و بدون افزودن مواد زیاد به محصول به راحتی تجزیه می‌شوند. پس زمانی که میتوانید بین ماکارونی در جعبه‌ی مقوایی و ماکارونی در کیسه‌ی پلاستیکی یکی را انتخاب کنید. جعبه‌ی مقوایی انتخاب بهتریست.
۴- پلاستیک در محصولات آرایشی و بهداشتی
تمام محصولات پلاستیکی قابل دیدن نیستند. ما گاهی اوقات از محصولاتی استفاده می‌کنیم که از هیچ طریقی نمی‌توانیم احتمال بدهیم در آن‌ها پلاستیک به کار رفته باشد. این نوع از پلاستیک‌ها خطر بیشتری برای محیط زیست دارند. بخش عمده‌ای از پلاستیک‌هایی که باعث آلوده کردن اقیانوس‌ها می‌شوند، ریز پلاستیک‌ها هستند. تکه‌های ریزی که فیلتر کردن آن‌ها غیر ممکن است. این مواد می‌توانند حاصل تجزیه‌ی محصولات پلاستیکی بزرگ‌تر باشند اما معمولا در ساخت محصولات مصرفی مانند خمیر دندان و پاک کننده‌های صورت استفاده می‌شوند. این پلاستیک‌های کوچک به عنوان لایه بردار در محصولات آرایشی نیز استفاده شده و تجهیزات تصفیه‌ی آب نمی‌توانند جلوی ورود آن‌ها به آب‌های آزاد را بگیرند.
مواد زیست تخریب پذیر بسیاری می‌تواند جایگزین این نوع از پلاستیک‌ها باشد پس بهتر است که از محصولاتی که در آن‌ها از پلی اتیلن و یا پلی پروپیلن استفاده شده است استفاده نکنید.
۵- از ژیلت‌های یک بار مصرف استفاده نکنید
این نوع از ژیلت‌ها، علاوه بر اینکه می‌توانند به شدت برای پوست مضر باشند، برای محیط زیست نیز مضرند. استفاده از ژیلت‌ها یا خودتراش‌های یک بار مصرف ممکن است منجر به التهاب پوست، خارش و قرمزی و گاهی بیماری‌های پوستی شود. این ژیلت‌ها برای استفاده‌ی بیش از یک بار مناسب نیستند چرا که موهای تراشیده شده و پوست‌های مرده‌ی بدن در بین تیغه‌های آن باقی می‌ماند و با شست‌وشو نیز از بین نمی‌رود در نتیجه بعد از هر بار مصرف باید دور انداخته شوند.
به جای آن‌که هر چند روز یک بار یک زیلت را دور بیاندازید میتوانید برای از بین بردن موهای زائد از دستگاهی استفاده کنید که فقط تیغ آن نیاز به تعویض داشته باشد. استفاده از این نوع دستگاه‌ها برای پوست بدن بهداشتی تر است و زباله‌ی پلاستیکی کمتری نیز تولید می‌کند.
۶- دوره‌ی پریود را بدون تولید زباله پشت سر بگذارید:
گزینه‌های زیادی وجود دارد که می‌توان به جای نوارهای بهداشتی یک بار مصرف از آن‌ها استفاده کرد. کاپ‌های قائدگی که در بازار موجود است و پدهای پارچه‌ای چند بار مصرف می‌توانند جایگزین‌های مناسبی باشند. اکثر نوارهای بهداشتی و تامپون‌ها در بسته‌های پلاستیکی بسته بندی می‌شوند و استفاده نکردن از آن‌ها علاوه بر کاهش تولید زباله، مصرف پلاستیک را به طرز چشم‌گیری کاهش می‌دهد. علاوه بر این کاپ‌های قاعدگی از نظر بهداشتی بسیار مناسب‌تر از انواع پدها هستند.
۷- در مورد بسته بندی مواد غذایی خود فکر کنید
در مورد بسته بندی مواد غذایی خود فکر کنید
باید راجع به استفاده از کیسه های پلاستیکی، بسته بندی پلاستیکی و ظروف نگهداری پلاستیکی تجدید نظر کرد. می‌توان از شیشه‌های مربا و دیگر موادی که خالی شده‌اند برای بسته بندی و نگه داری مواد غذایی و خشک بار استفاده کرد. متاسفانه استفاده از ظروف غذای پلاستیکی برای حمل غذا به محل کار یا تحصیل بسیار رایج است. استفاده از ظروف غذای شیشه‌ای نسبت به انواع پلاستیکی آن‌ها ارجحیت دارد. چرا که شیشه آسیب کمتری به محیط زیست می‌رساند. علاوه بر این شیشه طی گذشت زمان فرسودگی کمتری از خود نشان می‌دهد که همین امر باعث می‌شود آلودگی کمتری وارد غذا شده و غذا سالم‌تر باقی بماند.
۸ – به صورت فله و عمده خرید کنید
تا جایی که ممکن است از خرید‌های کوچک که باعث می‌شود پلاستیک‌های زیادی مصرف شود خودداری کنید و خرید‌ها را به صورت عمده انجام دهید. برخی از مواد و محصولات را می‌توان بدون بسته بندی و به صورت فله خریداری کرد البته در صورتی که کیفیت قابل قبولی داشته باشند. برای مثال با خرید نان از نانوایی‌ها به جای خرید نان بسته بندی شده، هم از کالایی با کیفیت مطلوب و تازه برخوردار خواهید شد و هم پلاستیک کمتری مصرف می‌کنید. همچنین اجتناب از خرید میوه‌های بسته بندی شده نیز می‌تواند اقدامی مثبت در جهت کاهش استفاده از پلاستیک باشد.
۹ – پلاستیک‌ها را دور نریزید
اگر در شرایطی مجبور به خریدن ظروف و بسته بندی‌های پلاستیکی شدید، پس از مصرف آن‌ها را دور نیندازید. از یک بطری آب می‌توان بارها استفاده کرد و ظروف بسته بندی غذا را می‌توان چند بار دیگر برای بسته بندی غذاهای دیگر مورد استفاده قرار داد. همچنین بگ‌های خرید می‌توانند چندین بار دیگر هنگام خرید کردن به کارمان بیایند. پس از قبل از دور انداختن هر ظرف پلاستیکی به دوباره استفاده کردن از آن فکر کنید.
۱۰ – اطرافیانتان را از لزوم کاهش استفاده از پلاستیک مطلع سازید
هیچ چیز به اندازه‌ی آگاهی نمی‌تواند بر محیط زیست تاثیر گذار باشد. زمانی که اکثر افراد یک جامعه از خطراتی که به خاطر پلاستیک محیط زیست ما را تهدید می‌کند مطلع شوند و فرهنگ سازی مثبتی در جهت کاهش استفاده از پلاستیک شکل بگیرد، استفاده از پلاستیک به شدت کاهش یافته و شرکت‌های تولید کننده‌ی محصولات نیز خود را موظف می‌دانند برای پاسخ گویی به نیاز مردم و برای فروش بیشتر، از مواد جایگزین پلاستیک برای بسته بندی محصولات خود استفاده کنند. به همین جهت یکی از موثرترین کار‌ها برای کاهش استفاده از پلاستیک این است که دیگران را نیز در این مسیر با خود همراه کنیم و به فرزندانمان راه‌های محافظت از محیط زیست را آموزش دهیم.
نظر کاربران